Mentaliteit: Met motivatie alleen red je het niet!

By
5 Minutes Read

Januari 2022. Het nieuwe jaar is (ten tijde van dit schrijven) weer onderweg. Traditioneel hebben de meeste mensen, al dan niet expliciet, weer een lijstje goede voornemens gemaakt. Voornemens die hen moeten motiveren er vol voor te gaan dit jaar.

Maar nog voor januari ten einde is, heeft het overgrote merendeel van de goede voornemens weer plaats gemaakt voor de waan van de dag. De voornemens zijn losgelaten, de motivatie om er mee verder te gaan is verdwenen.

In teams zie je dit ook regelmatig terugkomen. Als een team wordt samengesteld is de motivatie vaak het hoogst (of als een nieuw teamlid net begint in een bestaand team. Die zit nog vol energie en vuur om het “anders te gaan doen”). We gaan er vol gas voor. Totdat de tijd verstrijkt en motivatie plaats maakt voor realiteit.

Ok, Roderick, lekker zwartgallig begin van een nieuw artikel. Ik weet het, maar ik ga het toelichten!

Kamp van Koningsbrugge

Op televisie is het 2e seizoen van Kamp van Koningsbrugge weer begonnen. 15 burgers mogen deelnemen aan het (aangepaste) selectieprogramma van het Korps Commandotroepen (KCT). Vol motivatie en eigendunk (de interview filmpjes zijn prachtig) starten ze, maar nog voordat het programma goed en wel op weg is, zijn de eerste afvallers een feit. 

Als onderdeel van het schrijfproces voor mijn boek “Teamability” heb ik zelf ook mogen deelnemen aan het 1e onderdeel van het totale selectie- en opleidingstraject, dat het KCT liefkozend de “Kennismakingsdagen” noemt. En daar heb ik een hele belangrijke en fundamentele les geleerd:

Met motivatie alleen red je het niet!

Motivatie toont je de deur. Je moet er wel nog naartoe lopen, openen en er doorheen gaan! En dat vereist hele andere competenties.

De driehoeksverhouding

TeamForge Diehoeksverhouding Motivatie Wilskracht Discipline

Het programma zoals we dat op televisie zien, maar ook de werkelijke kennismakingsdagen zelf zijn uiteindelijk niets anders dan een “Test of Character”. En die bestaat uit een cruciale driehoeksverhouding, namelijk een verhouding tussen “motivatie”, “wilskracht” en “discipline”. Een verhouding die ik daarvoor eigenlijk nooit zo had beseft, hoe logisch deze misschien ook is. En die verhouding is kwetsbaar. Ook dat heb ik gezien en hebben we ook gezien in de eerste aflevering op televisie. Een verstoring in een van de elementen, heeft rechtstreekse gevolgen voor de overige twee elementen. Met alle consequenties van dien. En dat is wat ze continu doen. Die verhouding verstoren. Kijken waar de grenzen liggen, hoe ver ze je kunnen pushen, hoe ver jij jezelf wil pushen, kijken of jij in staat bent om voor jezelf én voor je teamgenoten de verhouding opnieuw te herstellen. Of je het in je hebt. Keer op keer op keer, op allerlei verschillende manieren.

Met deze “ontdekking” werd het voor mij ineens ook veel duidelijker waarom veruit de meeste goede voornemens al in een vroeg stadium sneuvelen en waarom de Kennismakingsdagen van het KCT BEWUST zo zwaar worden gemaakt. En waarom de opleiding van het KCT die daarop volgt daar nog eens een paar schepjes bovenop doet. Nut en noodzaak werden veel duidelijker.

Motivatie

De motivatie om commando te worden (of vanuit goede voornemens: het anders te gaan doen) moet bij aanvang intrinsiek al heel sterk aanwezig zijn. Ik schreef al eerder: je moet het écht willen. En of je dat al in woorden kunt uitdrukken of niet, maar voor jezelf moet je dat heel duidelijk kunnen uitleggen. Je stelt jezelf een doel, maar waarom (!) wil je dit écht? De beantwoording van die vraag vormt namelijk je werkelijke drijfveer. Het is die drijfveer, ofwel je intrinsieke motivatie, die je gaande houdt als de druk wordt opgevoerd. Het is de sterkste motivatie die er bestaat, omdat die voortkomt uit een diepe innerlijke overtuiging. Geen duidelijkheid over het antwoord op deze vraag leidt uiteindelijk alleen maar tot excuses. Die motivatie wordt continu getest! Of zoals ze zeggen:

How bad do you really want this?!

Wilskracht

Maar zoals ik eerder al schreef: Met motivatie alleen kom je er niet. Je hebt een duidelijk doel voor ogen en voor jezelf weet je ook waarom je dat doel wilt bereiken. Maar je weet ook dat je dat doel niet zomaar bereikt. Dat vraagt wilskracht: energie om datgene te doen wat nodig is om het doel te bereiken.

Wilskracht wordt gevormd door elementen als doorzettingsvermogen, vastberadenheid, veerkracht, volharding, mentale kracht en het besef dat je het samen met andere kunt en moet doen. Dat je die energie ook bij elkaar kunt losmaken (doordat je b.v. allemaal in dezelfde situatie zit) en elkaar daarin naar grotere hoogtes kunt stuwen dan dat je alleen zou kunnen. Je hebt hierin ook een afhankelijkheid met elkaar. Zie daar het zaadje geplant worden voor teamwork.

En ook dat is een test die het KCT je laat uitvoeren. Ze brengen jou en je team continu uit balans, trekken je continu uit je comfortzone. Door deadlines te stellen, ogenschijnlijk onmogelijke eisen te stellen, multi-tasking, enz. Net als je dacht dat het niet erger kon, doen ze er een schepje bovenop. Zíj bepalen of iets goed is of niet. En dat doen ze alleen maar om bij jou je wilskracht te testen. Ze fungeren als de externe motivator. Ze plaatsen je continu in omgevingen en situaties, waarbij je voor jezelf en met elkaar die grenzen opzoekt, en bij voorkeur verlegt. Hoe sterk is je wilskracht? Vlucht je zodra het zwaar of moeilijk wordt of kun je jezelf oppeppen en de wilskracht en motivatie (her)vinden om door te gaan?

Ter uitleg: dat is ook de functie van de ondersteunende staf tijdens het televisieprogramma en tijdens de Kennismakingsdagen. Jou helpen (!) de grenzen van je wilskracht en motivatie te ontdekken en te laten verleggen. Voor velen zal deze gedachte haaks staan op het beeld dat men heeft van de ‘dril-instructeurs’ en de ‘blaffers’ die er alleen maar zouden zijn om je het leven zuur te maken. Het tegendeel is waar. Alles wat ze doen heeft een functie en een reden: de kandidaat uiteindelijk voorbereiden op het zware werk dat hem of haar wacht en om zijn / haar wilskracht te testen en te laten groeien. Opnieuw: How bad do you really want this?!

Discipline

De derde en laatste poot in de driehoeksverhouding is die van Discipline. Discipline is een van de belangrijkste factoren om wilskracht te ontdekken en te ontwikkelen. Discipline op tijd, discipline op het nakomen van afspraken, discipline op vertrouwen, discipline op communicatie. Discipline, discipline, discipline.

Niet dat van je verwacht wordt dat je alles maar slaafs opvolgt, maar wel dat je leert begrijpen dat door gedisciplineerd te werken, bijvoorbeeld zoiets simpels als de wijze van inrichten van je rugzak, er meer ruimte overblijft voor het echte werk: creatief en innovatief bezig zijn met situaties onder controle krijgen en houden om uiteindelijk je opdracht succesvol af te ronden. Het leert je dat, doordat je die basis op orde hebt, je je daar dus ook niet druk meer om hoeft te maken. Ontbreekt die discipline, dan worden de basiszaken storende elementen en dus potentieel redenen waarom je de wilskracht niet meer hebt en het dus niet haalt (of in het echte werk van een commando: waardoor er gevaarlijke situaties kunnen ontstaan). Gevolg: Motivatie is verdwenen!

En dat leren ze je tijdens de Kennismakingsdagen al op ‘harde’ wijze. Niet op tijd zijn? Alles opnieuw! Net zo lang totdat het wel goed gaat. En ja, als je een stuk moet lopen met een rugzak die niet goed is ingepakt, dan merk je dat vanzelf. Dat zien we in kamp van Koningsbrugge ook. Nogmaals: How bad do you really want this?!

Balans bepaalt de mate van performance: ook in de civiele wereld

Het moge duidelijk zijn, dat als een van de elementen uit de driehoeksverhouding niet in balans is bij een individu, dat dat onmiddellijk effect heeft op de andere elementen bij diezelfde individu. Het zal ook duidelijk zijn dat dat de performance van die individu ook zal beïnvloeden. En dat daarmee dus ook de performance van het team wordt beïnvloed.

Deze zaken zijn uiteindelijk allemaal met elkaar verweven. Het is dus belangrijk om deze eigenschappen en kenmerken bij mensen te ontwikkelen, om ze uiteindelijk samen effectief te kunnen laten functioneren als een High Performing Team.

Er is geen verschil: durf elkaar aan te spreken

En als je dan het “sausje” van de commando’s ervan af haalt, is er dan nog een groot verschil met wat er in de civiele wereld moet gebeuren om mensen en teams te ontwikkelen tot High Performing Teams? Ik vind van niet. Ik vind dat de verhouding tussen “motivatie”, “wilskracht” en “discipline” in de civiele wereld net zo geldt. Dat een verstoring daarvan net zo veel impact heeft op de mate van presteren. Maar ook: dat de verdere ontwikkeling daarvan een positieve bijdrage heeft aan de performance van het individu en het team.

Ik denk dat we hier in de civiele wereld veel meer bij kunnen stilstaan. Dat we veel vaker aan teamleden mogen vragen wat hun motivatie is, dat we elkaar veel meer mogen aanspreken op de al-dan-niet getoonde wilskracht om een doel te bereiken en dat we veel strakker met elkaar op discipline mogen sturen. Ik geloof er heel sterk in dat als we dat doen, dat dat de High Performing van Team en Organisatie enorm ten goede zal komen. Simpelweg omdat je je energie dan kunt steken in waar het uiteindelijk om gaat: het bereiken van dat gezamenlijk doel. Of dat een missie van de commando’s is of een (strategisch) veranderprogramma: de essentie blijft hetzelfde.

Ik ben uiteraard benieuwd naar jullie ideeën en meningen hierover.

Picture of Roderick Göttgens

Roderick Göttgens

Author